Rối loại tâm thần sau sinh triệu chứng, nguyên nhân điều trị và phục hồi

Sức khỏe tinh thần là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Và, có những thời điểm trong cuộc sống, bạn có nhiều khả năng phải đối mặt với những tình huống có thể gây khó khăn cho sức khỏe tinh thần của mình. Khoảng thời gian sau khi sinh con là một trong những khoảng thời gian đó.

Chứng trầm cảm ở trẻ sơ sinh và trầm cảm sau sinh (PPD) là hai trong số các vấn đề sức khỏe tâm thần được biết đến nhiều hơn có thể phát sinh, nhưng các bệnh lý khác có thể phát triển. Một căn bệnh nguy hiểm là chứng loạn thần sau sinh. Dưới đây là những điều bạn cần biết về các triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị chứng rối loạn tâm trạng sau sinh hiếm gặp này.

Rối loạn tâm trạng sau sinh

Việc thay đổi tâm trạng hoặc cảm xúc của bạn sau khi sinh là điều rất bình thường. Trên thực tế, trải qua những thăng trầm và thậm chí là một vài giọt nước mắt là điều bình thường. Tuy nhiên, những thay đổi tâm trạng nhất định có thể nguy hiểm. Rối loạn tâm trạng sau sinh được chia thành ba loại cơ bản.

• • Nhạc blu sau sinh : Trong những ngày và tuần sau khi sinh con, có tới 60% đến 80% các bà mẹ gặp phải tình trạng trẻ sơ sinh bị buồn . 2  Các triệu chứng có xu hướng nhẹ và chỉ kéo dài trong vài ngày hoặc đến hai tuần. Nếu bạn mắc chứng bệnh blues, bạn vẫn có thể an toàn chăm sóc bản thân và em bé. Đây không phải là một tình trạng nguy hiểm và không cần bất kỳ can thiệp y tế nào.
  • Trầm cảm sau sinh : Trầm cảm sau sinh ảnh hưởng đến khoảng 10% đến 15% những người mới làm mẹ. 3  Các triệu chứng nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn so với trẻ sơ sinh. Tình trạng này nghiêm trọng hơn vì nó khiến việc chăm sóc bản thân và em bé trở nên khó khăn hơn. Trầm cảm sau sinh cần được điều trị.
  • Rối loạn tâm thần sau sinh : Còn được gọi là rối loạn tâm thần hậu sản và loạn thần sau sinh, đây là tình trạng ít gặp nhất nhưng cũng nặng và nguy hiểm nhất trong các rối loạn tâm trạng sau sinh. Rối loạn tâm thần sau sinh rất hiếm và chỉ xảy ra ở một hoặc hai trong số 1000 ca sinh (0,089% đến 0,26%). 4  Đây là một tình trạng rất nghiêm trọng cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Các triệu chứng

Rối loạn tâm thần sau sinh có thể xuất hiện trong vòng một hoặc hai ngày sau khi sinh hoặc lên đến vài tuần và trong một số trường hợp hiếm hoi là vài tháng sau khi sinh. Cũng cần lưu ý rằng một trong những triệu chứng ban đầu phổ biến nhất là không ngủ được và phụ nữ trở nên lạc lõng với thực tế.

Vì vậy, sẽ rất hữu ích cho bạn và đối tác của bạn khi biết những gì cần xem khi bạn ở nhà với trẻ sơ sinh. 5 Các triệu chứng bao gồm:

• Ảo tưởng
• Suy nghĩ lộn xộn hoặc vô tổ chức
• Ảo giác

Ngoài những điều trên, cũng có thể có:

• Hành động xa cách và rút lui
• Tính hiếu chiến
• Kích động
• Sự lo ngại
• Sự hoang mang
• Trầm cảm hoặc buồn bã tột độ
• Nỗi sợ
• Hiếu động thái quá
• Những suy nghĩ viển vông
• Mất ngủ
• Hành vi kỳ lạ hoặc không đặc biệt
• Hoang tưởng
• Phán xét tệ
• Bồn chồn
• Thay đổi tâm trạng nghiêm trọng
• Ý nghĩ tự tử
• Bạo lực

Rất khó để nhận ra các triệu chứng rối loạn tâm thần ở bản thân. Nếu bạn thấy nó, bạn nên tìm sự giúp đỡ ngay lập tức. Tuy nhiên, có nhiều khả năng đối tác của bạn, một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè của bạn sẽ nhận thấy rằng bạn đang hành động khác thường. Nếu rơi vào trường hợp này, họ nên gọi trợ giúp ngay lập tức để nhận được sự chăm sóc cần thiết cho bạn.

Nguyên nhân

Các chuyên gia không chắc chắn tại sao một số phụ nữ lại gặp phải tình trạng hiếm gặp này. Bởi vì nó có thể xuất hiện màu xanh ở phụ nữ không có tiền sử bệnh tâm thần, nguyên nhân chính xác không được biết. Tuy nhiên, nguy cơ phát triển chứng loạn thần sau sinh sẽ lớn hơn nếu bạn mắc phải: 4

• Tiền sử sức khỏe cá nhân về rối loạn lưỡng cực hoặc tâm thần phân liệt
• Một thành viên thân thiết trong gia đình như mẹ hoặc chị có tiền sử rối loạn tâm thần sau sinh hoặc một bệnh tâm thần khác
• Ngừng sử dụng thuốc ổn định tâm trạng và / hoặc thuốc chống loạn thần
• Kinh nghiệm trước đây về chứng loạn thần sau sinh sau khi mang thai

Các yếu tố rủi ro khác là:

• Là một bà mẹ trẻ tuổi teen
• Sinh con đầu lòng của bạn
• Gặp biến chứng trong quá trình sinh nở của bạn
• Sinh con với các biến chứng về sức khỏe

Căng thẳng quá độ có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm sau sinh nhưng không nhất thiết đối với chứng loạn thần sau sinh.

Sự đối xử

Rối loạn tâm thần sau sinh là một cấp cứu y tế. Nó phải được giải quyết, nếu không nó có thể trở nên tồi tệ hơn và trở nên nguy hiểm rất nhanh. Tin tốt là nó có thể điều trị được. 5 Điều trị rối loạn tâm thần sau sinh có thể bao gồm:

• Nhập viện
• Đánh giá và điều trị tâm thần
• Thuốc
• Liệu pháp cá nhân, gia đình và nhóm
• Hỗ trợ đối tác và thành viên gia đình
• Liệu pháp co giật điện (ECT) 6

Hồi phục

Việc phát hiện và điều trị sớm có thể giúp bệnh nhanh chóng phục hồi hơn. Các triệu chứng tồi tệ nhất kéo dài khoảng hai đến 12 tuần, nhưng có thể mất sáu tháng đến một năm để hồi phục. Hầu hết phụ nữ hồi phục hoàn toàn, nhưng nó có thể là một quá trình lâu dài và đầy thử thách. 7  Cùng với việc giảm các triệu chứng, có thể có:

• Sự phẫn nộ
• Sợ sinh thêm con
• Sợ bị đánh giá là một người mẹ tồi
• Sợ sự kỳ thị của bệnh tâm thần
• Cảm giác tội lỗi vì đã mất thời gian và gắn bó với em bé
• Sự sầu nảo
• Xấu hổ
• Căng thẳng mối quan hệ gia đình
• Lo lắng về việc nó sẽ quay trở lại

Sau khi hồi phục sau chứng loạn thần sau sinh, bạn có thể tự hỏi liệu nó có tái phát hay không; và nó có thể. Có khả năng nó có thể quay trở lại ngoài thời kỳ mang thai và có khoảng 25% đến 40% khả năng nó quay trở lại với một lần mang thai trong tương lai. 8 Nhưng, điều đó không có nghĩa là bạn không thể sinh thêm con.

Một khi bạn đã trải qua nó, bạn sẽ chuẩn bị nhiều hơn nếu nó xảy ra một lần nữa. Bạn có thể làm việc với các bác sĩ và hệ thống hỗ trợ của mình để có mọi thứ trong trường hợp bạn cần.

Các biến chứng

Rối loạn tâm thần sau sinh là một căn bệnh nguy hiểm. Nếu không điều trị, nó có thể nguy hiểm đến tính mạng của mẹ và bé và ảnh hưởng xấu đến toàn bộ gia đình. Tình trạng này có 4% nguy cơ nhiễm trùng và 5% nguy cơ tự tử. Nhìn chung, tự tử là nguyên nhân phổ biến nhất gây tử vong mẹ trong năm đầu tiên sau sinh.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng các thành viên trong gia đình của những bà mẹ bị rối loạn tâm thần sau khi sinh có cơ hội tự kết liễu đời mình cao hơn, và những bà mẹ có tỷ lệ tự tử sau này cao hơn.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù có nguy cơ gây hấn trong giai đoạn rối loạn tâm thần sau sinh, nhưng không phải tất cả các ảo tưởng đều là bạo lực. Hầu hết những người mới làm mẹ bị rối loạn tâm thần sau sinh không gây ra bất kỳ tổn hại nào cho bản thân hoặc người khác.

Cho con bú

Việc cho con bú có thể khó khăn hơn đối với phụ nữ bị trầm cảm hoặc có các triệu chứng về sức khỏe tâm thần bị thay đổi. Nó thậm chí có thể là một nguồn đau khổ. Những khó khăn và không hài lòng về việc cho con bú có thể dẫn đến việc cai sữa sớm . Và, nếu cai sữa đột ngột , nó có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng hơn . 9

Sự an toàn của việc cho con bú trong thời gian điều trị rối loạn tâm thần sau sinh phụ thuộc vào:

• Thuốc được kê đơn
• Nếu em bé có thể ở lại với mẹ trong thời gian nằm viện
• Sở thích cho con bú của người mẹ
• Những lợi ích cho em bé
• Những rủi ro đối với em bé do điều trị
• Những rủi ro đối với mẹ nếu mẹ không dùng thuốc hoặc uống không đủ

Ngăn ngừa chứng loạn thần sau sinh

Có những điều trong cuộc sống của bạn mà bạn không thể kiểm soát được chẳng hạn như tiền sử gia đình hoặc di truyền của bạn. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ mà bạn có thể kiểm soát, có nghĩa là bạn có thể cố gắng ngăn ngừa chứng loạn thần sau sinh — hoặc ít nhất là chuẩn bị cho nó.

• Nói chuyện với bác sĩ của bạn về tiền sử sức khỏe tâm thần cá nhân và tiền sử gia đình của bạn.
• Giữ tất cả các cuộc hẹn của bạn với bất kỳ nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe nào khác mà bạn gặp hoặc bác sĩ của bạn giới thiệu cho bạn.
• Thảo luận về nguy cơ của bạn với nhóm chăm sóc sức khỏe.
• Tìm hiểu về tình trạng bệnh.
• Có những kỳ vọng thực tế về việc sinh nở và làm mẹ.
• Nói chuyện với ai đó về bất kỳ cảm giác tiêu cực nào mà bạn có.
• Cố gắng ngủ đủ giấc .
• Cố gắng giảm căng thẳng của bạn.
• Học, thực hành và sử dụng các kỹ năng đối phó lành mạnh .
• Bao gồm bạn đời của bạn trong các cuộc hẹn và chăm sóc trước khi sinh của bạn.
• Chuẩn bị cho bộ lạc của bạn bằng cách nói với gia đình và bạn bè đáng tin cậy để họ có thể giúp đỡ, hỗ trợ và khuyến khích.
• Biết các dấu hiệu của rối loạn tâm thần và đảm bảo rằng hệ thống hỗ trợ của bạn cũng biết chúng.
• Xem xét tư vấn cá nhân và nhóm để được hỗ trợ.
• Nói với ai đó ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào.
• Có sự giúp đỡ tại nhà và khám sức khỏe thường xuyên trong những ngày và vài tuần sau khi em bé của bạn được sinh ra.

Một lời từ rất tốt

Đưa em bé của bạn từ bệnh viện về nhà có thể là một thời gian thú vị. Tuy nhiên, đối với một số người mới làm mẹ, giai đoạn sau sinh đặc biệt khó khăn. Thay đổi hormone, thiếu ngủ và căng thẳng khi thích nghi với cuộc sống ở trẻ sơ sinh có thể đòi hỏi nhiều về thể chất và cảm xúc. Bạn có thể không cảm thấy như chính mình, hoặc bạn có thể gặp nhiều khó khăn trong việc đối phó hơn bình thường.

Đối phó với bất kỳ bệnh tật ngay sau khi sinh là một khó khăn. Nó có thể đặc biệt tàn khốc khi trải qua một điều gì đó nghiêm trọng như chứng rối loạn tâm thần sau sinh. Cảm giác hoang tưởng hoặc ảo giác hoặc ảo giác không chỉ gây tổn thương và đáng sợ mà nếu không được điều trị, nó có thể gây nguy hiểm và ảnh hưởng đến toàn bộ gia đình.

Vì vậy, mặc dù hiếm gặp, nhưng vẫn cần hiểu rõ về tình trạng sức khỏe tâm thần nghiêm trọng này. Tìm hiểu các yếu tố nguy cơ và các triệu chứng có thể giúp bạn và gia đình nhận ra các dấu hiệu và tìm kiếm sự giúp đỡ càng sớm càng tốt. Hãy nhớ rằng, nó là một tình trạng có thể điều trị được và nó cũng là tạm thời. Với thời gian và sự chăm sóc thích hợp, hầu hết các bà mẹ sẽ hồi phục hoàn toàn.